BEİJİNG, 6 Mart (Xinhua) — Çin Devlet Konseyi Üyesi ve Dışişleri Bakanı Wang Yi, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile Cumartesi günü bir telefon görüşmesi yaptı ve Çin-ABD ilişkileri ve Ukrayna meselesini ele aldı. Görüşme talebi Blinken’dan geldi.
Şu anda Çin-ABD ilişkilerinde başlıca önceliğin, iki ülkenin devlet başkanlarının video konferans aracığıyla yaptığı toplantıda vardığı uzlaşmanın uygulanması ve ilerletilmesi olduğunu söyleyen Wang, Çin’in ABD tarafından son günlerde gelen söz konusu hedefe aykırı açıklama ve eylemlerle ilgili ciddi kaygıları olduğunu ifade etti.
Taiwan’ın Çin topraklarının ayrılmaz bir parçası olduğunu ve Taiwan sorununun Çin’in iç meselesi olduğunu söyleyen Wang, ABD tarafını tek Çin ilkesinin gerçek anlamına geri dönmeye, “Taiwan’ın bağımsızlığı” hareketlerini teşvik etmeyi ve desteklemeyi durdurmaya, Çin’in iç işlerine müdahale etmeyi bırakmaya ve Çin-ABD ilişkilerinin genel durumunu somut eylemlerle muhafaza etmeye çağırdı.
İki taraf Ukrayna’ya ilişkin görüş alışverişinde de bulundu. Blinken ise ABD’nin Ukrayna’daki mevcut durum hakkındaki görüş ve tutumu konusunda Çin tarafını bilgilendirdi. Wang, Ukrayna meselesinin Çin’in görmek istemediği yönde evrildiğini söyledi.
Ukrayna meselesinin, sadece uluslararası ilişkilerin temel normlarını değil, aynı zamanda çeşitli tarafların güvenlik çıkarlarını da yakından ilgilendiren karmaşık bir mesele olduğunu söyleyen Wang, sadece mevcut krizin çözülmesine değil, bölgenin uzun vadeli istikrarının korunmasına da odaklanılması çağrısında bulundu.
BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi olan Çin’in her zaman konunun esasına göre kendi tutum ve siyasetine şekil verdiğini söyleyen Wang, Çin’in, Ukrayna krizinin BM Şartı’nın amaç ve ilkelerine uygun olarak çözüme kavuşturulması gerektiğine inandığını sözlerine ekledi.
Wang, öncelikle tüm ülkelerin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi gerektiğini söyledi. İkinci olarak ise ihtilafların diyalog yoluyla barışçıl yollarla çözülmesi çağrısında bulundu. Wang, Çin tarafının çatışmaların en kısa sürede durmasını, sahadaki durumun sakinleşmesini, sivillerin can ve mal güvenliğinin etkin biçimde güvence altına alınmasını ve büyük çapta oluşacak insani krizin önlenmesini umduğunu söyledi. Wang, Ukrayna krizinin yalnızca diyalog ve müzakere yoluyla çözülebileceğini vurguladı.
Çin Dışişleri Bakanı, Çin tarafının gerginliği azaltacak ve siyasi çözüme yardımcı olacak her türlü çabayı desteklediğini; diplomatik çözümün teşvik edilmesine aykırı olan ve yangına körükle giden herhangi bir eyleme karşı olduğunu söyledi. Çin’in görüşlerini açıkça dile getirmeye ve barış için elinden gelenin en iyisini yapmaya devam edeceğini söyleyen Wang, Çin’in Rusya ile Ukrayna arasında doğrudan müzakereleri teşvik ettiğini sözlerine ekledi.
Wang müzakereler sorunsuz gitmese de uluslararası toplumun, sonuç elde edinceye ve barış sağlayıncaya kadar işbirliğine ve bu çabaları desteklemeye devam etmesi gerektiğini söyledi. Wang, Çin tarafının Amerika Birleşik Devletleri’ni, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’nü (NATO) ve Avrupa Birliği’ni Rusya ile eşit diyaloğa girmesi, yıllar içinde biriken ihtilaf ve sorunlarla yüzleşmesi, NATO’nun sürekli doğuya doğru genişlemesinin Rusya’nın güvenliği üzerindeki olumsuz etkisine dikkat etmesi ve “güvenliğin bölünmezliği” ilkesine uygun olarak dengeli, etkili ve sürdürülebilir bir Avrupa güvenlik mekanizması inşa etmesi için teşvik ettiğini söyledi. İki taraf ayrıca Kore Yarımadası’ndaki mevcut durum hakkında görüş alışverişinde bulundu.
