xiāng (eski) 鄉 xiāng (yeni) 乡
chén 辰
chē (eski) 車 chē (yeni) 车
shēn 身
zú 足
bèi (eski) 貝 bèi (yeni) 贝
xiàng 象
dòu 豆
yán 言
xī 西
yī 衣 -Kıyafet,elbise
háng 行
xuè 血
shǔ 蜀
chóng 虫
hǔ 虎
zhōu 舟
shé 舌
zhì 至
zì 自
ròu 肉
sī (eski) 絲 sī (yeni) 丝
lì 立 -ayağa kalkmak dikmek, dikey
hé 禾 - tahıl
shí 石- taş
mù 目- göz
pí 皮 -deri
bái 白 -beyaz
dēng 登 -çıkmak, tırmanmak
yì 異 -farklı
wèi 畏 -korkmak, hayran kalmak, beğenmek
shēn 申 -Bildirmek, kendini temize çıkarmak, shanghai’ın eski adı...
jiǎ 甲-ilk, birinci, tırnak, zırh
tián 田-Tarla
yǒng 甬
shēng 生 -doğurmak,doğmak, canlı, ham, olmamış
wáng 王 - kral
fù 父- baba
yuán 爰
zhǎo 爪 -tutmak
huǒ 火 -ateş
qiú 求 -yalvarmak
yǒng 永 -ebediyen
máo 毛 -tüy, kıl, yuan’in onda biri
guǒ 果 -meyve
lín 林 -orman
dōng (eski) 東dōng (yeni) 东
mò 末-son
mù 木 -tahta
yuè 月 -ay
huì (eski) 會huì (yeni) 会
xī 昔 -önceki ve geçmiş zaman
dàn 旦 -şafak
rì 日 -gün
fāng 方 -kare, yön,taraf
shǒu 手 -el
hù 户 -hane, ev
chéng 成 -olmak, tamamlamak, başarı
gōng 弓 -yay
dì 帝 - imparator
gōng 工 - işçi
ěr 尔 -sen, senin, den sonra, bu, şu
ěr 尔 -sen, senin, den sonra, bu, şu
ěr 尔 -sen, senin, den sonra, bu, şu
shǎo 少 -az
cùn 寸 -uzunluk birimi (1 cun = 1/30metre)
zǐ 子 -oğul, erkek evlat
hǎo 好 -iyi, güzel, tamam
nǚ 女
xī 奚
yāng 央 -zeki, kahraman
fū 夫 -koca
tiān 天 -gün
dà 大 -büyük
huí 回 -dönmek
chán (eski) 單 dān (yeni) 单 -tek
xǐ 喜 -beğenmek, mutlu,hayırlı haber
hé 合 -kapatmak, birleştirmek, toplu
gè 各-hepsi, bütün
zhào 召 -aramak,toplanmaya çağırmak
jù 句 -cümle
shòu 受 -aşk, sevmek
fǎn 反-ters, çevirmek
qù 去 -gitmek
yuán 原-arzu, dilemek
zhàn 占-tabir etmek, yorumlamak, tutmak, zapt etmek
nán 南-güney
běi 北 -kuzey
huà 化 -değiştirmek, kimya
wù 勿 -me, ma (yasaklama ve emir kipi)
lì 力- güç
lì 利 -yarar, kâr
fēn 分 -parça, bölmek,bölüştürmek,dakika, gramın yarısı
dāo 刀 -bıçak, satır
cè 册-cilt,sayı
gòng 共 -toplam, müşterek
liǎng (eski) 兩 liǎng (yeni) 两 -iki
tù 兔 -tavşan
ér(eski)兒 ér(yeni) 儿-erkek çocuk
shǔ 鼠 -fare
duì 兑-parayı çevirmek, eklemek
lóng (eski) 龍 (yeni)龙 -ejder
yuán 元- çin para birimi, ilk, yuan hanedanlığı, başlangıç, lider
lìng 令 -emir, emretmek
mǐ 米-metre
rén 人-insan
jīng 京-Pekin
wén 文-Lisan, …..dili
wáng 亡-kaybetmek, kaçmak, ölmek
chéng 乘-gemiye, arabaya vs. binmek
qiě 且-Kısa bir zaman
bù 不- Hayır
Fei 飞
fei - uçamk" fiili turna kuşunun göç yolculuğu esansındaki hareketlerinden esinlenilerek oluşturulmuştur. Turna kuşunun dinlenmek için durduğunda boynunu büktüğü halden yola çıkılarak zaman içinde daha da basitleştirilerek son halini almıştır.
Shan - Dağ 山
shan" - "dağ" karakteri üç tepesi, zirvesi olan dağı simgelemektedir. Yüksek bir açıdan insan herşeyi rahatça görebilir. Bir Çin atasözüne göre "Eğer yüksek dağlara tırmanmazsan düzlüğü göremezsin."
Chuan - Nehir 川
Bir nehir yatağında aktıkça ve toprağa can verdikçe, küçük akıntılar tarafından beslenir. Nehir kelimesinin Çince karakterine baktığımızda da kollardan beslenen bir nehri resmettiğini görüyoruz. Çince karakterlerinde çoğunda görüldüğü gibi CHUAN da doğadan esinlenilmiştir."
San- Şemsiye 伞
"san" karakterinin ilk şekline baktığımızda karakterin gelişimindeki resimde görüldüğü gibi "insan" 人 imgesinden yararlanılmıştır : Yağmurdan kaçıp şemsiyenin altına sığınmış insanlar. Şuanki halinde ise insan figürü dahil edilmemiştir.
Dong-Doğu 东
Çinli ata güneşin doğuşunu anlatan "doğu" yönü için idiograf ararken , bir gün güneşi bir ağacın arkasından yükselirken "doğu" karakterini bulur.
Shang-Yukarı,Üst 上
Yukarı ve aşağı , alt ve üst birbirleriyle ilişkili ve zıt kavramlardır. Çinli bu kavramları simgelemek için yatay ve dik basit çizgiler kullanmıştır.
Xia, Alt,Aşağı 下
Yukarı ve aşağı , alt ve üst birbirleriyle ilişkili ve zıt kavramlardır. Çinli bu kavramları simgelemek için yatay ve dik basit çizgiler kullanmıştır.
Dian- Şimşek- Elektrik 电
dian" karakteri yağmur 雨 karakterinden türemiştir. dian karakteri şimşek ve alektrik anlamlarına gelmektedir.
Zhong- Orta,Merkez中
I karakterinin anlamı " ok " tur, 口 karakteri ise kare bir hedefi simgelemektedir. Çinli savaşçı ise oku hedefin tam ortasına isabet ettirmiş ve merkezini bulmuştur.
You-Arkadaş 友
"Arkadaş" karakteri iki sağ elin aynı yönde birlikte hareketini simgeler . Daha sonra bir araya gelip el sıkışıyorlar . Zamanla karakter şimdi kullanılan halini alıyor.
Wo-Ben 我
"Ben" karakteri bir elin bir mızrağı almasını simgeler. Bir adamın mızrağını eline alması onun egosunu gösterir.
Ni-Sen 你
"Ni" karakterinin eski Çince'deki hali : idi. Karakterin temelinde balans anlamına gelen karakteri vardır. Karaktere daha sonra insan karakteri ve eklenmiştir. "Ni" karakterinin son hali eşit iki insan anlamını taşır.
Ta-O 他
"Ta" karakteri "insan" anlamına gelen 人"ren" karakteri ile "dahi/-de,-da" anlamına gelen 也 "ye" karakterinden oluşur. Kelime anlamı "ayrıca o insan" anlamına gelmektedir.
Jian-Görmek 见
"jıan" karakteri "göz" karakteri ile "insan" karakterinin kombinasyonudur. Karakterin gelişimi incelendiğinde de görüldüğü gibi göz büyüdükçe insan küçülmüş ve karakter bugünkü kullanım halini
almıştır.
Kou- Ağız 口
"Kou" karakterinin aslı ağzın açık halini simgelemektedir. Zamanla aşağı doğru uzanan bir görünümden gülümserken ağzın aldığı şekle ve son haliyle kare bir şekil almıştır. "Kou" ayrıca açık anlamına gelmektedir. Ağızla ilgili bir Çin atasözüyse şöyle der : " Unutma yanlışlık çok açık ağızdan gelir."
Zuo - Sol 左
"zuo" karakteri "sol" yönü simgelemektedir. Karakter gelişimine baktığımızda marangozun cetvelini tuttuğu eli anlatmak için kullanılmıştır.
"zuo" karakteri ayrıca Çin'de kullanılan yaygın bir soy ismidir.
You- Sağ 右
"You" karakteri "el" ile "ağız" karakterinin birleşiminden oluşmaktadır. Yemek yenen eli simgeler ve kaligrafta da ağız elin sağ tarafında durmaktadır.
She-Dil 舌
"Dil keskin bir bıçak gibidir;kanatmadan öldürür." der bir Çin atasözü. Atasözünden de yola çıkarak, "dil" karakterinin gelişimine baktığımızda ilk olarak ağızdan çıkan keskin bir bıçak olarak simgelenmiştir. Giderek daha yumuşak bir tasvir kazanarak son halini almıştır.
Hua-Söz,Konuşma 话
"Hua" karakteri "kelime" 言karakteri ile "dil" 舌 karakterinin birleşiminden oluşur. Ve bu yüzden Çinli atalar ağızdan çıkan kelimelerin çok dikkat edilerek kullanılmasını öğütlemişlerdir.
Er-Kulak 耳
Ezelden beri insanlık dinlemeinin erdemine vurgu yapmıştır. Bir atasözüne göre "İyi bir konuşmacı olmak için iyi bir dinleyici olmak gerekir." dir.
Karakterin gelişimine baktığımızda önce kulağın şeklinden doğrudan esinlenildiği görülmekte, daha sonraları yazıya uygun bir usluba çevrildiği görülmektedir.
Ba-Sekiz 八
Etimolojik olarak "ba" karakteri "bölmek,ayırmak" anlamına gelmektedir. Karakter iki vuruştan oluşmaktadır. Muhtemelen 8 sayısı kolay bölünebildiği için "bölmek" anlamına gelen karakter kullanılmıştır. Karakterin gelişimine baktığımızda ilk olarak sekiz vuruştan oluştuğunu görürüz.
Shi-On-十
"shi" karakteri bütünlüğün bir simgesidir. Her iki yönde de alan gösterir ve beş ana noktayı birbirine bağlar: doğu,batı,kuzey,güney ve orta. Ayrıca karakter 10 sayısını temsil eder
Xin-Kalp-心
Karakterin gelişim seyrine bakıldığında da görüldüğü üzeri "xin" karakteri oluşturulurken kalbin şekli taklit edilmiştir. Çin kültüründe kalp iyiliğ de kötülüğü de içinde bulunduran bri sembol olarak kullanılmıştır.
Shi-Evet,Olmak fiili,是
"shi" karakterinin ideografı "doğru" karakterinin 正 üzerine "güneş" karakterinin 日konulmasıyla resmedilmiştir. Burada güneş doğruluğun ana simgesi olarak ele alınmıştır.
ZouYürümek-走
"zou" karakterinin ilk hali şeklindedir. Bu ideografın üst tarafı " eğilmiş bir insanı" simgelemekte, alt kısmındaki şekil ise "durmak" anlamına gelmektedir. Başı eğik insan ve durmak eylemi şekillerinden yola çıklarak yürümek fiili ideografı türetilmiştir.
Tu-Toprak- 土
İnsanoğlu için "toprak" üreticidir, insanın ihtiyacı olan herşey topraktan gelir ve dönüşü yine topraktır. "Tu" karakteri iki kısımdan oluşmakta , karakter toprağın hem yüzeyini hem de alt kısmını resmetmektedir.
Zuo- Oturmak,Yer- 坐
"zuo" karakteri , iki insanın yüzleri birbirine dönük şekilde yere yakın bir şekilde oturmalarından esinlenilerek oluşturulmuştur.
Toprak ve insandan oluşmasına rağmen, Çince'de de"zuo" oturmak eylemi üretici bir eylem olarak değerlendirilmemektedir.
Xing- Soyad -姓
"kadın" 女 ve "doğum,doğmak" 生 karakterlerinden oluşan "xing" karakteri "kadından doğan/olma" anlamına gelmektedir. Atarekil tarihin çok öncesinde, insanlar soyadlarını anneden almaktalarmış; bu yüzden karakterin gelişiminde de hikaye edildiği şekliyle Anne Li'nin adı hatırlanmakta ama babanın adı bilinmemektedir.
Shui- Su- 水
Doğal bir güç kaynağı olan "shui" "su" , dörtlü bir girdabın ortasında dalgalanan suyu yansıtan resim ile yağmuru simgeleyen karakterinden oluşmaktadır.
Bing- Buz - 冰
"bing" karakterinin ilk hali 仌 şeklindeydi; bir buz parçasının kristal parçaçıkları. Daha sonra ise "damlayan su" yu tasvir eden ; ile "shui-su" karakterinden oluşmaktadır.
Şekil damlayan suyun donarak buz kristallerine dnüşmesini resmetmektedir. Karakter gelişimindeki resim ise buzun soğukluğu ile ateşin şehvetini anlatmaktadır.
Yu - Yağmur- 雨
yu" karakteri cennetteki 一 bulutlardan 冂 aşağı I doğru düşen su damlalarını = = simgeler.
Herkes yağmuru aynı memnuniyetle karşılamaz. Bir Çin atasözü der ki; " Çiftçi yağmuru diler, yolcuysa güneşli havayı."
Xue- Kar- 雪
"xue" karakteri "yağmur" 雨 karakteri ile "süpürge" 彐karakterlerinin birleşiminden oluşur. Elle tutulabilen veya süpürge ile süpürülebilen yağmur anlamına gelmektedir.
